Μήνυμα 002
Ανακοίνωση της Επιτροπής - TRIS/(2020) 03921
Οδηγία (ΕΕ) 2015/1535
Μετάφραση του μηνύματος 001
Γνωστοποίηση: 2020/0682/S
No abre el plazo - Nezahajuje odklady - Fristerne indledes ikke - Kein Fristbeginn - Viivituste perioodi ei avata - Καμμία έναρξη προθεσμίας - Does not open the delays - N'ouvre pas de délais - Non fa decorrere la mora - Neietekmē atlikšanu - Atidėjimai nepradedami - Nem nyitja meg a késéseket - Ma’ jiftaħx il-perijodi ta’ dawmien - Geen termijnbegin - Nie otwiera opóźnień - Não inicia o prazo - Neotvorí oneskorenia - Ne uvaja zamud - Määräaika ei ala tästä - Inleder ingen frist - Не се предвижда период на прекъсване - Nu deschide perioadele de stagnare - Nu deschide perioadele de stagnare.
(MSG: 202003921.EL)
1. MSG 002 IND 2020 0682 S EL 02-11-2020 S NOTIF
2. S
3A. Kommerskollegium
Box 6803, 113 86 Stockholm
Sverige
Tel: 08-690 48 00
E-post: 1535@kommerskollegium.se
3B. Regeringskansliet, Miljödepartementet
103 33 Stockholm
Sverige
4. 2020/0682/S - C00C
5. Διάταγμα για την τροποποίηση του διατάγματος περί παρασιτοκτόνων (2014:425)
6. Χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων
7. – Οδηγία 2009/128/ΕΚ σχετικά με την ορθολογική χρήση των γεωργικών φαρμάκων
8. Ιστορικό
Η οδηγία 2009/128/ΕΚ σχετικά με την ορθολογική χρήση των γεωργικών φαρμάκων στοχεύει στον περιορισμό των κινδύνων και των επιπτώσεων από τη χρήση των γεωργικών φαρμάκων στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Για να επιτευχθεί ο εν λόγω στόχος, τα κράτη μέλη πρέπει να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προώθηση φυτοπροστασίας με χαμηλές εισροές γεωργικών φαρμάκων και, στο μέτρο του δυνατού, να δώσουν προτεραιότητα σε μη χημικές μεθόδους. Οι διατάξεις της οδηγίας αποτελούν ελάχιστες προδιαγραφές, που επιτρέπουν στα κράτη μέλη να επιβάλουν αυστηρότερες απαιτήσεις προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της οδηγίας.
Στο άρθρο 12 της οδηγίας ζητείται από τα κράτη μέλη να μεριμνούν ώστε να ελαχιστοποιείται ή να απαγορεύεται η χρήση γεωργικών φαρμάκων σε περιοχές που χρησιμοποιούνται από το ευρύ κοινό ή από ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, όπως αυτές προσδιορίζονται στο άρθρο 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, όπως δημόσια πάρκα και κήποι, αθλητικές εγκαταστάσεις και εγκαταστάσεις αναψυχής, αυλές σχολείων και παιδικές χαρές, καθώς και κοντά σε εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης. Σύμφωνα με το άρθρο 3, παράγραφος 14 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1107/2009, ως ευπαθείς ομάδες νοούνται άτομα που χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή κατά την αξιολόγηση των οξέων και χρόνιων επιπτώσεων των φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην υγεία· σε αυτά περιλαμβάνονται οι έγκυοι και οι θηλάζουσες γυναίκες, τα έμβρυα, τα βρέφη και τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι και οι εργαζόμενοι και οι κάτοικοι περιοχών οι οποίοι υποβάλλονται σε υψηλή έκθεση σε φυτοφάρμακα επί μακρό διάστημα.
Στην έκθεση 2017/2284(INI) σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλεί τα κράτη μέλη να απαγορεύσουν τη χρήση χημικών φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε περιοχές που χρησιμοποιούνται από το ευρύ κοινό ή από ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, σύμφωνα με το άρθρο 12 της οδηγίας.
Το άρθρο 12 μεταφέρεται στη σουηδική νομοθεσία μέσω του κεφαλαίου 2, άρθρο 40 του διατάγματος περί παρασιτοκτόνων. Σύμφωνα με τη διάταξη, απαιτείται ειδική άδεια από τη δημοτική αρχή για επαγγελματική χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων π.χ. σε τεμάχια γης για πολυκατοικίες, σε αυλές σχολείων και αυλές εγκαταστάσεων προσχολικής αγωγής, σε παιδικές χαρές στις οποίες έχει πρόσβαση το κοινό και σε πάρκα και κήπους στους οποίους έχει πρόσβαση το κοινό.
Η απαγόρευση της επαγγελματικής χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων αποτελεί, επομένως, το σημείο εκκίνησης για τις περιοχές αυτές ήδη σήμερα.
Η χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε ιδιωτικούς κήπους και σε περιβάλλοντα κατοικιών δεν υφίσταται ρύθμιση, παρά το γεγονός ότι η χρήση σε αυτά τα περιβάλλοντα μπορεί να είναι επικίνδυνη για τις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού π.χ. μικρά παιδιά. Η χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε ιδιωτικούς κήπους και σε εκτάσεις νοικιασμένων κήπων μπορεί επίσης να είναι επιβλαβής για τα έντομα επικονίασης και τα υπόγεια ύδατα.
Η οδηγία επιβάλλει στα κράτη μέλη να καταρτίσουν εθνικά σχέδια δράσης για την ορθολογική χρήση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων (Άρθρο 4). Τα κράτη μέλη πρέπει να καθορίσουν στο εθνικό σχέδιο δράσης ποσοτικούς στόχους, στοχευμένες δράσεις, μέτρα και χρονοδιαγράμματα για τη μείωση των κινδύνων και των επιπτώσεων από τη χρήση των γεωργικών φαρμάκων στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον και να προωθήσουν την ανάπτυξη και την εισαγωγή της ολοκληρωμένης διαχείρισης επιβλαβών οργανισμών καθώς και εναλλακτικές προσεγγίσεις ή τεχνικές με σκοπό τη μείωση της εξάρτησης από τα γεωργικά φάρμακα. Η ολοκληρωμένη διαχείριση επιβλαβών οργανισμών ορίζεται στην οδηγία ως η προσεκτική εξέταση όλων των διαθέσιμων μεθόδων προστασίας των φυτών και η επακόλουθη ολοκλήρωση των κατάλληλων μέτρων που αποθαρρύνουν την ανάπτυξη πληθυσμών επιβλαβών οργανισμών και διατηρούν τη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων και άλλων μορφών επέμβασης σε δικαιολογημένα από οικονομικής και οικολογικής πλευράς επίπεδα και μειώνουν ή ελαχιστοποιούν τους κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.
Τον Απρίλιο του 2019, η κυβέρνηση αποφάσισε να εκπονήσει ένα αναθεωρημένο σχέδιο δράσης της Σουηδίας (εθνικό σχέδιο δράσης της Σουηδίας για την ορθολογική χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την περίοδο 2019–2022, N2019/01607/SMF). Ο συνολικός στόχος του σχεδίου δράσης της Σουηδίας είναι να επιτευχθεί περιορισμός της τάσης κινδύνου. Το σχέδιο περιλαμβάνει έξι στόχους, περιλαμβανόμενου του περιορισμού των κινδύνων για το περιβάλλον και την υγεία καθώς και του περιορισμού της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων που μπορεί να είναι επιβλαβή για τα έντομα επικονίασης, έτσι ώστε οι κίνδυνοι για αυτά να ελαχιστοποιηθούν.
Βασικό περιεχόμενο των κανονισμών
Σύμφωνα με την πρόταση απαγορεύεται κάθε χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε ορισμένες περιοχές. Ήδη επί του παρόντος, απαγορεύεται η χρήση τους σε λιβάδια και βοσκοτόπια που δεν είναι κατάλληλα για όργωμα, αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για θερισμό ή βόσκηση. Σύμφωνα με την πρόταση, προστίθενται τα ακόλουθα:
- αυλές σχολείου, αυλές εγκαταστάσεων προσχολικής αγωγής και παιδικές χαρές στις οποίες έχει πρόσβαση το κοινό·
– πάρκα, κήποι και άλλες περιοχές οι οποίες προορίζονται κυρίως να είναι χώροι ψυχαγωγίας στις οποίες έχει πρόσβαση το κοινό·
- εκτάσεις νοικιασμένων κήπων και θερμοκήπια που δεν χρησιμοποιούνται επαγγελματικά·
- τεμάχια γης για κτίρια κατοικιών (αναφέρεται επίσης σε κτίρια στο τεμάχιο γης) και φυτά σε δοχεία στο περιβάλλον του οικιακού κήπου·
- φυτά που βρίσκονται σε εσωτερικούς χώρους εκτός αυτών που βρίσκονται σε εγκαταστάσεις καλλιέργειας φυτών, αποθήκες και συναφή.
Δυνάμει του νομοσχεδίου, o Οργανισμός Χημικών Προϊόντων της Σουηδίας μπορεί να εκδώσει κανονισμούς για εξαιρέσεις από την απαγόρευση τέτοιων δραστικών ουσιών σε φυτοπροστατευτικά προϊόντα που θεωρείται ότι αποτελούν περιορισμένο κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.
Το Σουηδικό Συμβούλιο Γεωργίας έχει το δικαίωμα να καταρτίζει κανονισμούς για εξαιρέσεις από την απαγόρευση προκειμένου να προληφθεί η εισαγωγή, η εγκατάσταση και η εξάπλωση επιβλαβών οργανισμών καραντίνας καθώς και εξαιρέσεις που είναι απαραίτητες για την καλλιέργεια των φυτών που διατηρούνται στη σουηδική εθνική τράπεζα γονιδίων ή στο σκανδιναβικό κέντρο γενετικών πόρων.
Το Σουηδικό Συμβούλιο Γεωργίας έχει το δικαίωμα να καταρτίζει κανονισμούς για εξαιρέσεις από την απαγόρευση προκειμένου να προληφθεί η εισαγωγή, η εγκατάσταση και η εξάπλωση χωροκατακτητικών ξένων ειδών σε λιβάδια και βοσκοτόπια που δεν είναι κατάλληλα για όργωμα, αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για θερισμό ή βόσκηση. Η Σουηδική Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος έχει το δικαίωμα να καταρτίζει κανονισμούς για εξαιρέσεις που είναι απαραίτητες προκειμένου να προληφθεί η εξάπλωση χωροκατακτητικών ξένων ειδών σε άλλες περιοχές στις οποίες ισχύει απαγόρευση.
Η δημοτική αρχή, σε μεμονωμένες περιπτώσεις, μπορεί να χορηγήσει εξαίρεση από την απαγόρευση της χρήσης, εάν το φυτοπροστατευτικό προϊόν έχει λάβει έγκριση από τον Οργανισμό Χημικών Προϊόντων και η χρήση πληροί τους όρους έγκρισης και είναι απαραίτητη για την καλλιέργεια των φυτών που διατηρούνται στη σουηδική εθνική τράπεζα γονιδίων ή στο σκανδιναβικό κέντρο γενετικών πόρων.
Για την επαγγελματική χρήση απαιτείται άδεια από τη δημοτική αρχή για ορισμένες περιοχές. Σύμφωνα με την πρόταση, ορισμένες από αυτές τις περιοχές θα συμπεριληφθούν, αντιθέτως, στη νέα διάταξη για την απαγόρευση χρήσης. Αυτό ισχύει για:
- τεμάχια γης για πολυκατοικίες·
- αυλές σχολείου και αυλές εγκαταστάσεων προσχολικής αγωγής·
- παιδικές χαρές στις οποίες έχει πρόσβαση το κοινό·
- πάρκα και κήπους όπου έχει πρόσβαση το κοινό.
Σε άλλες περιοχές στις οποίες επί του παρόντος απαιτείται άδεια για επαγγελματική χρήση, αυτό θα εξακολουθήσει επίσης να απαιτείται. Αυτό ισχύει:
- για χώρους άθλησης και αναψυχής·
- για τις περιόδους σχεδιασμού και εργασιών κατασκευών·
- για οδικές περιοχές καθώς και επιφάνειες με χαλίκι και άλλες πολύ διαπερατές επιφάνειες·
- για τις επιφάνειες που καλύπτονται από άσφαλτο ή σκυρόδεμα ή άλλο σκληρό υλικό.
Η χρήση χημικών παραγόντων με δραστικές ουσίες που εξαιρούνται από τους κανονισμούς του Οργανισμού Χημικών Προϊόντων της Σουηδίας, ωστόσο, εξαιρείται επίσης από την απαίτηση αδειοδότησης.
Για την επαγγελματική χρήση σε άλλες συμπληρωματικές τοποθεσίες, επί του παρόντος απαιτείται γραπτή κοινοποίηση στη δημοτική αρχή. Αυτό ισχύει για:
- οδικές περιοχές, προκειμένου να αποφευχθεί η εισαγωγή, η εγκατάσταση ή η εξάπλωση χωροκατακτητικών ξένων ειδών ή για να αποτραπεί η εισαγωγή, εγκατάσταση ή εξάπλωση επιβλαβών οργανισμών καραντίνας·
- αναχώματα·
- περιοχές για τις οποίες δεν απαιτείται αδειοδότηση σύμφωνα με το άρθρο 40 και οι οποίες έχουν παρακείμενη περιοχή ανώτερη των 1 000 τετραγωνικών μέτρων όπου το κοινό μπορεί να κυκλοφορεί ελεύθερα.
Η υποχρέωση κοινοποίησης σε σχέση με τις εν λόγω περιοχές παραμένει, με την προσθήκη των περιοχών που δεν υπόκεινται σε απαγόρευση χρήσης. Η χρήση παραγόντων με δραστικές ουσίες που εξαιρούνται από τους κανονισμούς του Οργανισμού Χημικών Προϊόντων της Σουηδίας, ωστόσο, εξαιρείται από την απαίτηση κοινοποίησης.
Οι κανονισμοί προτείνεται να τεθούν σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 2021. Προτείνεται να συνεχίσουν να ισχύουν οι αδειοδοτήσεις για επαγγελματική χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, οι οποίες έχουν χορηγηθεί σύμφωνα με παλαιότερους κανονισμούς, αλλά έως την 31η Δεκεμβρίου 2022.
9. Στόχος των κανονισμών είναι να ελαχιστοποιηθεί η χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε περιοχές που χρησιμοποιούνται από το ευρύ κοινό ή από ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού σύμφωνα με τις απαιτήσεις της οδηγίας 2009/128/ΕΚ. Το νομοσχέδιο στοχεύει επίσης στην εκπλήρωση του περιβαλλοντικού ποιοτικού στόχου της Σουηδίας για «Ένα μη τοξικό περιβάλλον».
Στο άρθρο 12 της οδηγίας 2009/128/ΕΚ δίνονται παραδείγματα περιοχών που χρησιμοποιούνται από ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού. Ο κατάλογος του άρθρου δεν είναι εξαντλητικός. Η έκθεση σε γεωργικά φάρμακα μπορεί να είναι επιβλαβής για ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού όπως τα μικρά παιδιά, ακόμα και σε περιοχές που καλύπτονται από τις διατάξεις του κεφαλαίου 2, άρθρο 37 της πρότασης, γεγονός το οποίο δικαιολογεί τη γενική απαγόρευση της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε αυτές τις περιοχές.
Επί του παρόντος, ο κανόνας που εφαρμόζεται είναι ο εξής: η δημοτική άδεια για επαγγελματική χρήση δεν χορηγείται στις εν λόγω περιοχές, εφόσον υπάρχουν εύλογες εναλλακτικές λύσεις. Καθώς υπάρχουν συχνά εναλλακτικές λύσεις, οι προτεινόμενες απαγορεύσεις αυξάνουν τη σαφήνεια της κανονιστικής ρύθμισης, ενώ συγχρόνως μειώνουν τον διοικητικό φόρτο για τις δημοτικές αρχές.
Οι κανονισμοί στοχεύουν επίσης στην προώθηση εναλλακτικών μεθόδων για τη χρήση των χημικών προϊόντων φυτοπροστασίας στις περιοχές αυτές. Η προτεινόμενη κανονιστική ρύθμιση αποτελεί μέρος της υλοποίησης των γενικών αρχών για ολοκληρωμένη φυτοπροστασία στη Σουηδία και σημαίνει ότι δίνεται προτεραιότητα στις μη χημικές μεθόδους.
Δεν θεωρείται ότι υφίστανται λιγότερο δραστικά μέτρα για την επίτευξη του στόχου. Τα μέτρα είναι αναλογικά, καθώς είναι δυνατό να εκδοθούν κανονισμοί για εξαιρέσεις από την απαγόρευση τέτοιων δραστικών ουσιών σε φυτοπροστατευτικά προϊόντα που θεωρείται ότι αποτελούν περιορισμένο κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον και για χρήσεις που είναι απαραίτητες προκειμένου να προληφθεί η εισαγωγή, η εγκατάσταση και η εξάπλωση χωροκατακτητικών ξένων ειδών και επιβλαβών οργανισμών καραντίνας. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα κατάρτισης κανονισμών για εξαιρέσεις για τέτοιες χρήσεις, καθώς αυτές είναι απαραίτητες για την καλλιέργεια των φυτών που διατηρούνται στη σουηδική εθνική τράπεζα γονιδίων ή στο σκανδιναβικό κέντρο γενετικών πόρων. Επιπλέον, η δημοτική αρχή μπορεί να αποφασίσει σχετικά με εξαιρέσεις που είναι απαραίτητες για την καλλιέργεια των φυτών που διατηρούνται στη σουηδική εθνική τράπεζα γονιδίων ή στο σκανδιναβικό κέντρο γενετικών πόρων ή για άλλους ειδικούς λόγους.
Τα μέτρα είναι η απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη του στόχου του εθνικού σχεδίου δράσης για ελαχιστοποίηση των κινδύνων και των επιπτώσεων της χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, καθώς και του στόχου της προσαρμογής της χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων που μπορεί να είναι επιβλαβή για τα έντομα επικονίασης για να ελαχιστοποιηθούν οι κίνδυνοι.
Η κανονιστική ρύθμιση δεν περιλαμβάνει ρήτρα αμοιβαίας αναγνώρισης καθώς η πρόταση αφορά μόνο τη χρήση προϊόντων.
10. Δεν υπάρχει(ουν) βασικό(ά) κείμενο(α)
11. Όχι
12. -
13. Όχι
14. Όχι
15. Ναι
16. Πτυχή ΤΕΕ
Όχι – το σχέδιο δεν έχει σημαντικό αντίκτυπο στο διεθνές εμπόριο.
Πτυχή ΥΦΠ
Όχι - το σχέδιο δεν αποτελεί υγειονομικό ή φυτοϋγειονομικό μέτρο.
**********
Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Σημείο Επαφής οδηγίας (ΕΕ) 2015/1535
Φαξ: +32 229 98043
Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: grow-dir2015-1535-central@ec.europa.eu
