Wiadomość 002
Informacja od Komisji - TRIS/(2020) 03921
dyrektywa (UE) 2015/1535
Tłumaczenie wiadomości 001
Powiadomienie: 2020/0682/S
No abre el plazo - Nezahajuje odklady - Fristerne indledes ikke - Kein Fristbeginn - Viivituste perioodi ei avata - Καμμία έναρξη προθεσμίας - Does not open the delays - N'ouvre pas de délais - Non fa decorrere la mora - Neietekmē atlikšanu - Atidėjimai nepradedami - Nem nyitja meg a késéseket - Ma’ jiftaħx il-perijodi ta’ dawmien - Geen termijnbegin - Nie otwiera opóźnień - Não inicia o prazo - Neotvorí oneskorenia - Ne uvaja zamud - Määräaika ei ala tästä - Inleder ingen frist - Не се предвижда период на прекъсване - Nu deschide perioadele de stagnare - Nu deschide perioadele de stagnare.
(MSG: 202003921.PL)
1. MSG 002 IND 2020 0682 S PL 02-11-2020 S NOTIF
2. S
3A. Kommerskollegium
Box 6803, 113 86 Stockholm
Sverige
Tel: 08-690 48 00
E-post: 1535@kommerskollegium.se
3B. Regeringskansliet, Miljödepartementet
103 33 Stockholm
Sverige
4. 2020/0682/S - C00C
5. Rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie pestycydów (2014:425)
6. Stosowanie środków ochrony roślin
7. - Dyrektywa 2009/128/WE w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów
8. Kontekst
Dyrektywa 2009/128/WE w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów ma na celu zmniejszenie zagrożenia związanego ze stosowaniem pestycydów i wpływu ich stosowania na zdrowie ludzi i na środowisko. Aby osiągnąć ten cel, państwa członkowskie mają podejmować wszelkie niezbędne środki promujące ochronę roślin z niskim zużyciem pestycydów oraz dając, w najszerszym możliwym zakresie, pierwszeństwo metodom niechemicznym. Przepisy dyrektywy ustanawiają minimalne zasady umożliwiające państwom członkowskim nałożenie ostrzejszych wymagań w celu osiągnięcia celu dyrektywy.
Artykuł 12 dyrektywy wymaga od państw członkowskich zapewnienia ograniczenia lub zakazu stosowania pestycydów na obszarach użytkowanych przez ogół społeczeństwa lub przez grupy szczególnie wrażliwe zdefiniowane w art. 3 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009, takich jak parki i ogrody publiczne, tereny sportowe i rekreacyjne, tereny szkolne i place zabaw dla dzieci oraz obszary w bliskim sąsiedztwie obiektów służby zdrowia. Zgodnie z art. 3 ust. 14 rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 grupy szczególnie wrażliwe oznaczają osoby wymagające szczególnego uwzględnienia przy ocenie ostrych i przewlekłych skutków stosowania środków ochrony roślin dla zdrowia, co obejmuje kobiety w ciąży i kobiety karmiące, nienarodzone dzieci, niemowlęta i dzieci, osoby starsze, pracowników i mieszkańców narażonych na pestycydy w dużym stopniu i przez długi okres czasu.
W sprawozdaniu 2017/2284(INI) z wdrażania ww. dyrektywy Parlament Europejski wezwał państwa członkowskie do zakazu stosowania chemicznych środków ochrony roślin na obszarach użytkowanych przez ogół społeczeństwa i przez grupy szczególnie wrażliwe zgodnie z art. 12 dyrektywy.
Artykuł 12 został wdrożony do prawa szwedzkiego przez rozdz. 2 § 40 rozporządzenia w sprawie pestycydów. Zgodnie z tym przepisem profesjonalne stosowanie środków ochrony roślin, np. na terenach wokół budynków wielomieszkaniowych, na boiskach szkolnych i przedszkolnych, ogólnodostępnych placach zabaw oraz w ogólnodostępnych parkach i ogrodach wymaga specjalnego zezwolenia władz gminnych.
Zakaz profesjonalnego stosowania środków ochrony roślin jest więc już obecnie punktem wyjścia dla tych obszarów.
Stosowanie środków ochrony roślin w prywatnych ogrodach i w środowisku domowym nie jest uregulowane pomimo faktu, że stosowanie w tych środowiskach może być niebezpieczne dla szczególnie wrażliwych grup ludności, np. dla małych dzieci. Stosowanie środków ochrony roślin w prywatnych ogrodach i na terenach ogródków działkowych może także wpływać szkodliwie na owady zapylające i wody gruntowe.
Dyrektywa nakłada na państwa członkowskie obowiązek opracowania krajowych planów działania dotyczących zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin (art. 4). Państwa członkowskie mają określić w krajowych planach działania cele ilościowe, zadania, środki i harmonogramy zmierzające do zmniejszenia zagrożenia związanego ze stosowaniem pestycydów i wpływu ich stosowania na zdrowie ludzi i na środowisko oraz wspierania rozwoju i stosowania integrowanej ochrony roślin oraz alternatywnych podejść lub technik w celu zmniejszenia zależności od stosowania pestycydów. Integrowana ochrona roślin zdefiniowana jest w dyrektywie jako staranne rozważenie wszystkich dostępnych metod ochrony roślin, a następnie wdrożenie właściwych środków mających na celu zahamowanie rozwoju populacji organizmów szkodliwych oraz utrzymanie stosowania środków ochrony roślin i innych form interwencji na ekonomicznie i ekologicznie uzasadnionym poziomie, a także zmniejszenie lub zminimalizowanie zagrożenia dla zdrowia ludzi i dla środowiska.
W kwietniu 2019 r. rząd podjął decyzję w sprawie zrewidowanego szwedzkiego planu działania (szwedzki krajowy plan działania dotyczący zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin na okres 2019-2022, N2019/01607/SMF). Ogólnym celem szwedzkiego planu działania jest uzyskanie malejącej tendencji występowania zagrożeń. Plan zawiera sześć celów, m.in. zmniejszenie zagrożenia dla środowiska i zdrowia oraz ograniczenie stosowania środków ochrony roślin mogących mieć szkodliwy wpływ na owady zapylające, tak aby zminimalizować takie zagrożenia.
Zasadnicza treść przepisów
Projekt oznacza, że w niektórych miejscach będzie całkowity zakaz stosowania środków ochrony roślin. Już obecnie obowiązuje zakaz ich stosowania na łąkach i pastwiskach, które nie nadają się do orania, ale można je kosić lub prowadzić na nich wypas. Zgodnie z projektem dodane zostaną następujące miejsca:
– boiska szkolne, przedszkolne place zabaw i ogólnodostępne place zabaw,
- parki, ogrody i inne tereny, które mają w zamierzeniu charakter przede wszystkim rekreacyjny, dostępne dla ogółu społeczeństwa,
- tereny ogródków działkowych i szklarnie, które nie są wykorzystywane zawodowo,
- działki gruntu przeznaczone pod budownictwo mieszkalne (dotyczy to także budynków na działce gruntu) oraz rośliny doniczkowe w środowisku ogrodów domowych,
- rośliny znajdujące się w pomieszczeniach zamkniętych z wyjątkiem znajdujących się w zakładach produkcyjnych, magazynach itp.
Na podstawie przedstawionego projektu szwedzki Urząd ds. Chemikaliów będzie mógł wydawać przepisy dotyczące zwolnień z zakazu w odniesieniu do takich aktywnych substancji w środkach ochrony roślin, które, jak się uważa, stwarzają ograniczone zagrożenie dla zdrowia ludzi i środowiska.
Szwedzki Urząd Rolnictwa otrzymuje prawo wydawania przepisów dotyczących zwolnień z zakazu w celu zapobiegania wprowadzeniu, zadomowieniu się i rozprzestrzenieniu szkodników kwarantannowych, a także zwolnień potrzebnych do uprawy roślin przechowywanych w Szwedzkim Krajowym Banku Genów lub w Nordyckim Centrum Badań Genetycznych.
Szwedzki Urząd Rolnictwa otrzymuje prawo wydawania przepisów dotyczących zwolnień z zakazu w celu zapobiegania wprowadzeniu, zadomowieniu się i rozprzestrzenieniu inwazyjnych gatunków obcych na łąkach lub pastwiskach, które nie nadają się do orania, ale można je kosić lub prowadzić na nich wypas. Szwedzka Agencja Ochrony Środowiska otrzymuje prawo wydawania przepisów dotyczących zwolnień potrzebnych w celu zapobiegania rozprzestrzenieniu się inwazyjnych gatunków obcych w innych miejscach, których dotyczą zakazy.
Władze gminne będą mogły w indywidualnych przypadkach udzielić zwolnienia z zakazu stosowania, jeżeli dany środek ochrony roślin został zatwierdzony przez szwedzki Urząd ds. Chemikaliów i jego użycie jest zgodne z warunkami zatwierdzenia, a jest on potrzebny do uprawy roślin przechowywanych w Szwedzkim Krajowym Banku Genów lub w Nordyckim Centrum Badań Genetycznych bądź z innych szczególnych powodów.
Profesjonalne stosowanie w niektórych miejscach już wymaga zezwolenia władz gminnych. Projekt oznacza, że niektóre z tych miejsc będą zamiast tego objęte nowym przepisem o zakazie stosowania. Dotyczy to:
– działek gruntu przeznaczonych pod budownictwo wielomieszkaniowe,
- boisk szkolnych i przedszkolnych placów zabaw,
– ogólnodostępnych placów zabaw,
– ogólnodostępnych parków i ogrodów.
W innych miejscach, w których obecnie stosowanie profesjonalne wymaga zezwolenia, będzie to nadal obowiązywało. Ma to zastosowanie w przypadku:
- terenów sportowych i rekreacyjnych,
- podczas robót związanych z planowaniem i robót budowlanych,
- obszarów dróg, a także nawierzchni żwirowych i innych nawierzchni wysoce przepuszczalnych,
- nawierzchni asfaltowych lub betonowych bądź wykonanych z innych twardych materiałów.
Stosowanie środków zawierających substancje aktywne, które są wyłączone z przepisów szwedzkiego Urzędu ds. Chemikaliów, będzie jednak wyłączone także z wymogu uzyskania zezwolenia.
Obecnie profesjonalne stosowanie w niektórych dodatkowych miejscach wymaga pisemnego powiadomienia władz gminnych. Dotyczy to:
- obszarów dróg, w celu zapobiegania wprowadzeniu, zadomowieniu się lub rozprzestrzenieniu inwazyjnych gatunków obcych lub zapobiegania wprowadzeniu, zadomowieniu się i rozprzestrzenieniu szkodników kwarantannowych,
- nasypów,
- terenów, które nie są objęte wymogami uzyskania zezwolenia zgodnie z § 40 i których ciągły obszar jest większy niż 1 000 metrów kwadratowych, po których mogą się swobodnie poruszać ludzie.
Obowiązki powiadamiania dotyczące tych miejsc pozostaną w mocy, przy dodaniu miejsc, które nie podlegają zakazowi stosowania. Stosowanie środków zawierających substancje aktywne, które są wyłączone z przepisów szwedzkiego Urzędu ds. Chemikaliów, będzie także wyłączone z wymogu powiadamiania.
Przepisy weszłyby w życie z dniem 1 lutego 2021 r. Proponuje się, żeby zezwolenia na profesjonalne stosowanie środków ochrony roślin przyznane na podstawie starszych przepisów zachowały ważność, lecz nie później niż do dnia 31 grudnia 2022 r. włącznie.
9. Celem przepisów jest zminimalizowanie stosowania środków ochrony roślin na terenach ogólnodostępnych lub do których dostęp mają szczególnie wrażliwe grupy ludności zgodnie z wymogami dyrektywy 2009/128/WE. Przepisy mają również na celu osiągnięcie szwedzkiego celu ochrony środowiska „Środowisko nietoksyczne”.
W art. 12 dyrektywy 2009/128/WE podano przykłady terenów, z których korzystają wrażliwe grupy ludności. Wyszczególnienie podane w tym artykule nie jest wyczerpujące. Wrażliwe grupy ludności, np. małe dzieci, mogą doznać szkód w wyniku narażenia na pestycydy nawet na terenach, o których mowa w rozdz. 2 § 37 projektu, co uzasadnia ogólny zakaz stosowania środków ochrony roślin na tych terenach.
Obecnie obowiązuje zasada, że nie udziela się gminnego zezwolenia na profesjonalne stosowanie na tych terenach, o ile istnieją sensowne alternatywy. Ponieważ często istnieją alternatywy, proponowane zakazy zwiększają również przejrzystość przepisów, a równocześnie zmniejszają obciążenia administracyjne dla wszystkich gmin.
Przepisy mają także na celu promowanie metod alternatywnych wobec stosowania chemicznych środków ochrony roślin na tych terenach. Proponowane uregulowania stanowią część wdrażania ogólnych zasad integrowanej ochrony roślin w Szwecji i oznaczają, że pierwszeństwo daje się metodom niechemicznym.
Uznaje się, że nie ma mniej inwazyjnych środków służących osiągnięciu tego celu. Środki są proporcjonalne, ponieważ możliwe jest wydanie przepisów zwalniających z zakazu w odniesieniu do takich substancji aktywnych w środkach ochrony roślin, które, jak się uważa, stwarzają ograniczone zagrożenie dla zdrowia ludzi i środowiska oraz do zastosowań potrzebnych w celu zapobiegania wprowadzeniu, zadomowieniu się i rozprzestrzenieniu inwazyjnych gatunków obcych i szkodników kwarantannowych. Istnieje także możliwość wydania przepisów dotyczących zwolnień w przypadku takich zastosowań, które są niezbędne do uprawy roślin przechowywanych w Szwedzkim Krajowym Banku Genów lub w Nordyckim Centrum Badań Genetycznych. Ponadto władze gminne mogą podejmować decyzje w sprawie zwolnień potrzebnych do uprawy roślin przechowywanych w Szwedzkim Krajowym Banku Genów lub w Nordyckim Centrum Badań Genetycznych bądź z innych szczególnych powodów.
Środki te są koniecznym warunkiem wstępnym osiągnięcia celu krajowego planu działania zmierzającego do zmniejszenia zagrożeń i skutków stosowania środków ochrony roślin dla zdrowia ludzi i środowiska, a także celu polegającego na dostosowaniu używania środków ochrony roślin szkodliwych dla owadów zapylających, tak aby zminimalizować zagrożenia.
Przepisy nie zawierają klauzuli wzajemnego uznawania, ponieważ projekt dotyczy wyłącznie stosowania.
10. Brak tekstu podstawowego
11. Nie
12. -
13. Nie
14. Nie
15. Tak
16. Aspekty TBT
Nie – Projekt nie wpłynie znacząco na handel międzynarodowy.
Aspekty SPS
Nie – Projekt nie jest środkiem sanitarnym ani fitosanitarnym.
**********
Komisja Europejska
Punkt kontaktowy Dyrektywa (UE) 2015/1535
faks: +32 229 98043
e-mail: grow-dir2015-1535-central@ec.europa.eu