Dyrektywa (UE) 2015/1535 ustanawia procedurę, która zobowiązuje państwa członkowskie do zgłaszania Komisji Europejskiej wszystkich projektów przepisów technicznych dotyczących produktów oraz usług społeczeństwa informacyjnego, zanim przepisy te zostaną przyjęte w prawie krajowym. Zastępuje ona dyrektywę 98/34/WE bez wprowadzania żadnych istotnych zmian (ujednolicenie).
Dyrektywa (UE) 2015/1535 ma zastosowanie do wszystkich produktów wyprodukowanych przemysłowo, produktów rolnych i produktów rybołówstwa.
Dyrektywę (EU) 2015/1535 stosuje się wyłącznie w odniesieniu do usług społeczeństwa informacyjnego.
Usługa społeczeństwa informacyjnego jest to usługa normalnie świadczona za wynagrodzeniem, na odległość, drogą elektroniczną i na indywidualne żądanie odbiorcy usług. [Więcej informacji znajduje się w art. 1 ust. 1 lit. b) dyrektywy (UE) 2015/1535].
Termin „przepisy techniczne” został zdefiniowany w art. 1 ust. 1 lit. f) dyrektywy (UE) 2015/1535. Obejmuje on z jednej strony ustanowione przez państwa członkowskie specyfikacje techniczne i inne wymagania lub zasady dotyczące usług społeczeństwa informacyjnego, których przestrzeganie jest obowiązkowe, de jure lub de facto, w przypadku wprowadzenia produktów do obrotu lub ich stosowania, świadczenia usługi lub ustanowienia operatora usług, a z drugiej strony przepisy wykonawcze i administracyjne zakazujące produkcji, przywozu, wprowadzania do obrotu lub stosowania produktu lub zakazujące świadczenia bądź korzystania z usługi lub ustanawiania dostawcy usług.
Przepis techniczny jest obowiązkowy „de jure”, jeżeli obowiązek jego przestrzegania został wprowadzony środkiem, który pochodzi bezpośrednio od właściwych organów publicznych, lub który można im przypisać. Zgodność ze specyfikacjami technicznymi lub innymi wymaganiami bądź zasadami dotyczącymi usług, które przepis zawiera, jest obowiązkowe w przypadku wprowadzania produktów do obrotu lub ich stosowania oraz świadczenia przedmiotowych usług.
Przepis techniczny jest obowiązkowy „de facto”, w przypadku gdy specyfikacje techniczne, inne wymogi bądź zasady dotyczące usług nie są ustanowione przez formalny i wiążący akt prawny danego państwa członkowskiego, lecz gdy państwo zachęca do jego przestrzegania. Dyrektywa zawiera niewyczerpujący wykaz przykładów przepisów technicznych „de facto”, w tym dobrowolne porozumienia oraz „środki fiskalne i finansowe”.
Specyfikacje techniczne lub inne wymogi bądź zasady dotyczące usług, które powiązane są ze środkami fiskalnymi lub finansowymi, mającymi wpływ na konsumpcję produktów lub usług przez wspomaganie przestrzegania takich specyfikacji technicznych lub innych wymogów bądź zasad dotyczących usług.
Muszą być spełnione łącznie trzy warunki: projektowany środek musi zawierać specyfikacje techniczne lub inne wymagania bądź zasady dotyczące usług; te specyfikacje techniczne lub inne wymagania bądź zasady dotyczące usług muszą być powiązane ze środkami fiskalnymi lub finansowymi, a środki fiskalne lub finansowe muszą wpływ na konsumpcję produktów bądź usług przez wspomaganie przestrzegania takich specyfikacji technicznych lub innych wymogów bądź zasad dotyczących usług.
Przepisy techniczne powinny być zgłaszane Komisji na etapie projektu, tj. przed ich przyjęciem.
Tekst przepisu technicznego powinien być na etapie przygotowania, kiedy jeszcze mogą zostać wprowadzone zasadnicze zmiany [art. 1 ust. 1 lit. g) dyrektywy (UE) 2015/1535].
Okres zawieszenia to okres, w którym zgłoszony projekt przepisu technicznego nie może zostać przyjęty przez dane państwo członkowskie. Notyfikacja projektu przepisu technicznego powoduje otwarcie trzymiesięcznego okresu zawieszenia, który może być przedłużony w zależności od rodzaju reakcji ze strony Komisji lub innego państwa członkowskiego.
W ciągu trzech miesięcy okresu zawieszenia Komisja i inne państwa członkowskie badają zgłoszony projekt przepisów technicznych w celu stwierdzenia jego zgodności z prawem UE i zasadami swobodnego przepływu towarów i usług. Wydłużony okres zawieszenia pozwala na dialog ze zgłaszającym państwem członkowskim lub uniemożliwia mu przyjęcie projektu przepisów w przypadku prac harmonizacyjnych na szczeblu UE.
Trzymiesięcznego okresu zawieszenia następującego po notyfikacji nie stosuje się do projektów „środków fiskalnych i finansowych”, przyjętej procedury w trybie pilnym i ustawodawstwa państw członkowskich zakazującego produkcji, o ile nie utrudniają swobodnego przepływu towarów.
Zgodnie z art. 5 ust. 1, akapit trzeci dyrektywy (UE) 2015/1535, państwa członkowskie zgłaszają projekt ponownie, jeżeli dokonają w tekście istotnych zmian, które wpływają na zakres jego zastosowania, skracają wyjściowo przewidziany harmonogram wdrożenia, dodają więcej specyfikacji lub wymagań lub zaostrzają wspomniane wymagania.
Komisja i inne państwa członkowskie mogą zgłaszać uwagi lub szczegółowe opinie. Komisja może również zablokować projekt przepisów technicznych.
Uwagi są przesyłane, gdy notyfikowany tekst projektu, choć zgodny z prawem UE, budzi wątpliwości interpretacyjne lub wymaga szczegółowych ustaleń dotyczących jego realizacji. Komisja i państwa członkowskie mogą też przedstawić ogólną ocenę tego środka z uwzględnieniem ogólnych zasad prawa i polityki UE lub poinformować państwa członkowskie o ich przyszłych zobowiązaniach w odniesieniu do aktów prawnych UE, które mają być przyjęte i realizowane.
Zgłoszenie uwag nie skutkuje przedłużeniem okresu zawieszenia. W związku z tym zainteresowane państwo członkowskie może przyjąć notyfikowany środek po upływie trzymiesięcznego okresu zawieszenia. Powiadamiające państwo członkowskie nie ma formalnego obowiązku udzielenia odpowiedzi na otrzymane komentarze. Niemniej powinno uwzględnić uwagi tak dalece, jak to możliwe w kolejnych pracach nad projektami przepisów technicznych.
Szczegółowa opinia jest wysyłana, gdy uznaje się, że projekt przepisu technicznego może stanowić przeszkodę dla swobodnego przepływu towarów, swobody świadczenia usług lub swobody przedsiębiorczości podmiotów gospodarczych w usługach na rynku wewnętrznym. Opinia ta ma na celu uzyskanie zmiany proponowanego środka w celu usunięcia u źródła wszelkich wynikających barier dla takich swobód.
Wydanie szczegółowej opinii skutkuje przedłużeniem okresu zawieszenia do sześciu miesięcy w odniesieniu do produktów i czterech miesięcy dla usług społeczeństwa informacyjnego i dobrowolnych porozumień. Zainteresowane państwo członkowskie powinno uwzględnić szczegółową opinię i udzielić odpowiedzi wyjaśniając działania, które zamierza podjąć w celu zastosowania się do niej (uchylenie tekstu projektu, uzasadnienie dla jego utrzymania lub zmiana niektórych przepisów w celu zapewnienia ich zgodności z prawem unijnym).
Dyrektywa nie określa dopuszczalnego czasu na odpowiedź dla państwa członkowskiego, którego dotyczy szczegółowa opinia. W celu zwiększenia skuteczności pożądane jest jednak, by odpowiedź nastąpiła tak szybko jak to możliwe, najlepiej w trakcie okresu zawieszenia sześciu lub czterech miesięcy.
Dialog może trwać tak długo, aż zgłoszony projekt przepisu technicznego zostanie przyjęty
Komisja może zablokować projekt przepisów technicznych, jeżeli ogłosi zamiar przedstawienia projektu aktu unijnego (dyrektywy, rozporządzenia lub decyzji) lub stwierdzi, że projekt ustawy dotyczy sprawy objętej wnioskiem dotyczącym aktu unijnego, przedstawionym Radzie. Jeżeli projekt przepisów technicznych zawiera zasady dotyczące usług, Komisja może zablokować taki projekt legislacyjny tylko wtedy, gdy ogłosi, że projekt dotyczy sprawy objętej wnioskiem dotyczącym aktu unijnego, przedstawionego Radzie.
Blokada zgłoszonego projektu przepisów technicznych wydłuża okres zawieszenia do 12 miesięcy od daty powiadomienia. Okres zawieszenia może zostać ponownie przedłużony do 18 miesięcy, jeśli Rada przyjmie wspólne stanowisko w ciągu 12 miesięcy okresu zawieszenia.
Tak, odpowiedzi Komisji na krajowe projekty aktów prawnych zgłoszone po dniu 1 stycznia 2022 r. są co do zasady publicznie dostępne*. Mianowicie szczegółowe opinie, uwagi i decyzje blokujące wydane przez Komisję są publikowane 10 dni po wygaśnięciu początkowego 3-miesięcznego okresu zawieszenia. Odpowiedzi Komisji, które zostały wydane w sprawie krajowych projektów aktów prawnych zgłoszonych przed dniem 1 stycznia 2022 r., nadal podlegają indywidualnym wnioskom o dostęp do dokumentów zgodnie z rozporządzeniem (WE) 1049/2001.
Jeżeli chodzi o szczegółowe opinie i uwagi wydane przez państwa członkowskie od dnia 9 stycznia 2023 r., są one dostępne w publicznym systemie TRIS, jeżeli państwo członkowskie wyraziło zgodę na ich ujawnienie, zaznaczając odpowiednie pole w zastrzeżonym systemie TRIS. W przypadku odpowiedzi wydanych przez państwa członkowskie przed wyżej wymienioną datą i jeśli pole pozostaje niezaznaczone, takie odpowiedzi pozostają nieujawnione i podlegają indywidualnym wnioskom o dostęp do dokumentów zgodnie z rozporządzeniem (WE) 1049/2001.
* pewne wyjątki od tych zasad mogą mieć zastosowanie na podstawie art. 4 rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji.
Państwa członkowskie mogą zastosować procedurę w trybie pilnym, przewidzianą
w art. 6 ust. 7 dyrektywy, jeżeli w celu dostosowania się do naglącej i nieprzewidywalnej sytuacji, np. katastrofy naturalnej, epidemii, itp. są zobowiązane do przyjęcia przepisów technicznych natychmiast, nie mając czasu, aby wcześniej zasięgnąć opinii Komisji
i pozostałych państw członkowskich. Jeśli Komisja wyrazi zgodę na zastosowanie procedury w trybie pilnym, trzymiesięczny okres zawieszenia nie ma zastosowania, a środek może być przyjęty natychmiast.
Nie, te wyjątkowe okoliczności nie zwalniają państwa członkowskiego z obowiązku zgłoszenia. Państwo członkowskie musi zgłosić projektowany środek i jasno uzasadnić swój wniosek o zastosowanie trybu pilnego. Komisja musi ocenić uzasadnienie dostarczone przez państwo członkowskie i wydać swoją opinię tak szybko, jak to możliwe.
Jeśli Komisja uzna, że kryteria dotyczące zastosowania procedury w trybie pilnym nie zostały spełnione, odmawia zastosowania trybu pilnego i otwiera trzymiesięczny okres zawieszenia.
Wyjątki od obowiązku zgłoszenia podane są w art. 7 dyrektywy (UE) 2015/1535. Do najczęstszych wyjątków należą sytuacje, w których państwo członkowskie zachowuje zgodność z wiążącymi aktami wspólnotowymi, wypełnia zobowiązania wynikające z umów międzynarodowych, wykonuje orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości lub wprowadza zmiany w przepisach technicznych zgodnie z wnioskiem Komisji. Jednakże, zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Unilever
(C-443/98), państwa członkowskie muszą notyfikować projekty przepisów technicznych wdrażające prawodawstwo unijne, gdy pozostawia ono wystarczające pole manewru państwom członkowskim.
Zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie CIA-Security (C-194/94), krajowe przepisy techniczne, które nie zostały zgłoszone zgodnie z dyrektywą 98/34/WE, mimo że powinny, mogą zostać uznane przez sądy krajowe za niemające zastosowania do osób fizycznych.
Zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Unilever
(C-443/98), zgłoszone przepisy techniczne przyjęte z naruszeniem okresu zawieszenia mogą zostać uznane przez sądy krajowe za niemające zastosowania do osób fizycznych.
Procedura notyfikacji kończy się przyjęciem przepisów technicznych i powiadomieniem o tym Komisji.
Zasadniczo notyfikowane projekty są tłumaczone na wszystkie języki UE. Następnie są one dostępne w witrynie Europa, za pośrednictwem bazy danych TRIS (Technical Regulations Information System).
Dostęp do systemu TRIS jest bezpłatny, bez żadnych dodatkowych formalności, a baza jest codziennie aktualizowana. Pozwala ona na przeglądanie inicjatyw legislacyjnych państw członkowskich, które mogą być dla Ciebie interesujące lub mogą mieć konsekwencje dla Twojej działalności. Aby ułatwić wyszukiwanie, zgłoszone projekty są podzielone na kategorie i podkategorie, w zależności od ich celu i obszaru działalności, którego dotyczą.
W tym przypadku nie wahaj się wydać swojej opinii lub powiadomić o swoich zastrzeżeniach Komisji lub właściwych urzędów w danym państwie członkowskim. Twoja reakcja może mieć decydujące znaczenie. Procedura 2015/1535 jest przejrzysta, a Komisja i państwa członkowskie mają równe prawo zgłaszania zastrzeżeń do notyfikowanych projektów. Celem jest zapewnienie, aby teksty projektów były doprowadzone do stanu zgodności z przepisami rynku wewnętrznego.
There is no specific from to be used. The documents containing the concerns can be drafted in any EU language and should be sent to Unit B2 ‘Prevention of technical barriers’ of Directorate-General ‘Internal Market, Industry, Entrepreneurship and SMEs’ via ordinary mail or via electronic mail to the functional mailbox Grow-Notif-Infractions@ec.europa.eu.
Nie ma oficjalnego terminu. Niemniej prosi się zainteresowane strony o przedstawianie swoich zastrzeżeń co najmniej na miesiąc przed końcem trzymiesięcznego okresu zawieszenia.
Publikacja uwag Komisji wydanych w ramach zakresu dyrektywy 2015/1535 została wdrożona w odniesieniu do powiadomień otrzymanych po dniu 1 stycznia 2022 r. W wyjątkowych przypadkach uwagi Komisji mogą nie zostać opublikowane na stronie TRIS, niemniej jednak mogą być przedmiotem wniosku o dostęp do dokumentów, co jest możliwe także w przypadku uwag Komisji do powiadomień otrzymanych przed 1 stycznia 2022 roku.